Βιταμίνη Β 12 σημαντικό ρόλο στην παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, του DNA και την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος.

Η βιταμίνη Β12 θεωρείται απαραίτητη για τον ανθρώπινο οργανισμό, αφού διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο σε λειτουργίες, όπως στη δημιουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων, στη λειτουργία του νευρικού συστήματος, στην αναγέννηση του DNA σε όλα τα κύτταρα.

 Υπάρχει κίνδυνος ανεπάρκειας εάν δεν παίρνετε αρκετή Β12 από τη διατροφή σας. Το ίδιο ισχύει και αν δεν μπορείτε να την απορροφήσετε αποτελεσματικά από τις τροφές που καταναλώνετε. Ειδικότερα η έλλειψη βιταμίνης Β12 σχετίζεται με ολοένα και περισσότερα προβλήματα που ορίζουν το βιοτικό επίπεδο όλων. Πιο συγκεκριμένα, η έλλειψη βιταμίνης Β12 έχει συσχετιστεί σημαντικά με τη γνωσιακή λειτουργία και έκπτωση με την πάροδο της ηλικίας, αλλά και με τη νευρική λειτουργία και τη διάθεση, καταστάσεις που επηρεάζουν έντονα μεγάλο αριθμό ανθρώπων, αλλά και όσους βρίσκονται γύρω τους. Επιπλέον, σύμφωνα με δημοσίευση του Τμήματος Υγείας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ δια στόματος του Patrick Skerrett, άτομα μεγαλύτερα των 50 ετών με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Β12 παρουσίασαν απώλεια της αίσθησης της αφής, μούδιασμα της άκρας χείρας, προβλήματα στο περπάτημα, πόνους στις αρθρώσεις και μείωση της αναπνευστικής ικανότητας. Αναφέρεται ότι σε εντονότερη έλλειψη, το άτομο μπορεί να οδηγηθεί σε κατάθλιψη, απώλεια μνήμης, απώλεια γεύσης και όσφρησης και άλλων ανεπιθύμητων καταστάσεων. Τα στοιχεία θεωρούνται καθοριστικής σημασίας.

Τα άτομα που κινδυνεύουν από έλλειψη βιταμίνης Β12 είναι

• Οι ηλικιωμένοι
• Εκείνοι που έχουν κάνει χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης τμήματος του εντέρου. (Μεγάλο μέρος της απορρόφησης της Β12 γίνεται στο έντερο).
• Άτομα που παίρνουν το φάρμακο μετφορμίνη για τον διαβήτη.
• Οι άνθρωποι που ακολουθούν μια αυστηρή δίαιτα.
• Εκείνοι που -μακροχρόνια- παίρνουν αντιόξινα φάρμακα για καούρα

Βασικά συμπτώματα έλλειψης βιταμίνης Β12

1. Χλωμό ή κιτρινωπό δέρμα (ίκτερος): Εάν έχετε ανεπάρκεια Β12, το δέρμα σας μπορεί να εμφανιστεί χλωμό ή με κίτρινη απόχρωση.
2. Αδυναμία και κόπωση: Όταν είστε ανεπαρκείς στην Β12, το σώμα σας δεν είναι σε θέση να παράγει αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια, για να μεταφέρει αποτελεσματικά το οξυγόνο σε όλο το σώμα σας. Αυτό μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε κουρασμένοι και αδύναμοι.
3. Μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα άκρα : Η Β12 παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή μυελίνης. Είναι η ουσία, που απομονώνει τα νεύρα και είναι κρίσιμη για την λειτουργία του νευρικού συστήματος. Ένα κοινό σημάδι πιθανής βλάβης των νεύρων από έλλειψη βιταμίνης Β12 είναι η αίσθηση του μουδιάσματος και το τσίμπημα  στο δέρμα.
4. Μεταβολές στην κινητικότητα: Οι βλάβες που προκαλούνται από μακροχρόνια έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να επηρεάσουν την ισορροπία σας και να προκαλέσουν αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο περπατάτε και μετακινήστε.
5. Γλωσσίτιδα και στοματικά έλκη: Ένα πρώιμο σημάδι έλλειψης Β12 μπορεί να είναι μια κόκκινη και πρησμένη γλώσσα. Αυτή η κατάσταση είναι γνωστή ως γλωσσίτιδα. Επίσης, ένα σημάδι που εμφανίζεται συχνά είναι στοματικά έλκη, δηλαδή άφθες στο στόμα.
6. Ζαλάδα και αίσθηση ανεπαρκής αναπνοής: Η αναιμία που προκαλείται από την έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να προκαλέσει σε κάποιους ανθρώπους ζάλη και δυσκολία στην αναπνοή. Αυτό συμβαίνει όταν το σώμα δεν είναι σε θέση να μεταφέρει αρκετό οξυγόνο σε όλα του τα κύτταρα.
7. Προβλήματα όρασης: Σε σπάνιες περιπτώσεις, η βλάβη του νευρικού συστήματος που προκαλείται από έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να επηρεάσει το οπτικό νεύρο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θολή ή διαταραγμένη όραση.
8. Αλλαγές στη διάθεση: Μερικοί άνθρωποι με ανεπάρκεια Β12 μπορεί να παρουσιάσουν ενδείξεις καταθλιπτικής διάθεσης. Μπορεί επίσης να αναπτύξουν μείωση της εγκεφαλικής λειτουργίας, όπως άνοια.
9. Πυρετός: Σε σπάνιες περιπτώσεις, η έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να προκαλέσει υψηλό πυρετό.

Τέτοια συμπτώματα αντιμετωπίζουν συχνά οι χορτοφάγοι που δεν συμπληρώνουν την διατροφή τους με βιταμίνη Β12 και άτομα που έχουν υποβληθεί σε γαστρικές επεμβάσεις για την απώλεια βάρους. Είναι αλήθεια ότι σε σχέση με τους κρεατοφάγους, οι χορτοφάγοι τείνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα χοληστερίνης και πιο χαμηλή αρτηριακή πίεση, κατά συνέπεια μειωμένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και ορισμένων μορφών καρκίνου. Μια χορτοφαγική διατροφή ωστόσο, μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκεια σε Β12 που είναι απαραίτητη για την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου.

Τα χαμηλά επίπεδα B12 προκαλούν πτώση των επιπέδων του φολικού οξέος που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την γρήγορη κυτταρική διαίρεση και ανάπτυξη καθώς και για την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ωστόσο, εάν έχετε έλλειψη της βιταμίνης Β12, η διόρθωση των χαμηλών επιπέδων του φολικού οξέος μπορεί απλά να “καμουφλάρει” την ανεπάρκεια Β12 και να αποτύχει να επιδιορθώσει το πρόβλημα έλλειψης της. Οι σύγχρονες μελέτες δείχνουν ότι οι παραπάνω αρνητικές επιπτώσεις ελέγχονται με εξετάσεις αίματος και είναι δυνατό να αντιμετωπιστούν ή ακόμα καλύτερα να προληφθούν με την επάρκεια βιταμίνης Β12 στην διατροφή ή μέσω της συμπληρωματικής χορήγησης.  Η βιταμίνη Β12 υπάρχει με φυσικό τρόπο στις ζωικές τροφές, όπως είναι το κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά. Ωστόσο, μπορεί να βρεθεί και σε προϊόντα τεχνητώς εμπλουτισμένα με βιταμίνη Β12, όπως μερικές ποικιλίες ψωμιού και το φυτικό γάλα.

 Η έλλειψη της Β12 είναι κάτι αρκετά συχνό φαινόμενο. Εάν αισθάνεστε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, μιλήστε με τον γιατρό σας.

πηγή: Ελληνικό Ινστιτούτο Διατροφής

         Onmed.gr

iatropaidia.gr

Μελέτη: Χρήστος Καραϊσκάκης

Σύμβουλος-Μελος D.G.S